Η ανακοίνωση του Προέδρου Τραμπ σχετικά με την επιβολή καθολικών δασμών σ’ ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί σημαντικό πλήγμα για την παγκόσμια οικονομία.
Εκφράζω τη βαθιά μου λύπη γι’ αυτήν την επιλογή.
Ας δούμε ρεαλιστικά τις τεράστιες συνέπειες.
Η παγκόσμια οικονομία θα πληγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Η αβεβαιότητα θα πολλαπλασιαστεί και θα οδηγήσει σε περαιτέρω προστατευτισμό.
Οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές για εκατομμύρια ανθρώπους σ’ ολόκληρο τον κόσμο.
Αλλά και για τις πλέον ευάλωτες χώρες, οι οποίες υπόκεινται πλέον σε ορισμένους από τους υψηλότερους δασμούς των ΗΠΑ.
Το αντίθετο απ’ αυτό που θέλουμε να επιτύχουμε.
Οι δασμοί θα πλήξουν επίσης τους καταναλωτές σ’ ολόκληρο τον κόσμο.
Αυτό θα γίνει αμέσως αισθητό.
Εκατομμύρια πολίτες θα αντιμετωπίσουν υψηλότερους λογαριασμούς όταν αγοράζουν τρόφιμα.
Τα φάρμακα θα κοστίζουν περισσότερο όπως και η μεταφορά.
Ο πληθωρισμός θα αυξηθεί.
Και αυτό πλήττει ιδίως τους πλέον ευάλωτους πολίτες.
Όλες οι επιχειρήσεις —μεγάλες και μικρές— θα πληγούν από την πρώτη μέρα.
Από τη μεγαλύτερη αβεβαιότητα και τη διατάραξη των αλυσίδων εφοδιασμού έως την επαχθή γραφειοκρατία.
Το κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα αυξηθεί δραματικά.
Επιπλέον, δεν φαίνεται να υπάρχει τάξη σ’ αυτή την αταξία.
Δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο πώς θα αντιμετωπιστεί η πολυπλοκότητα και του χάος που δημιουργείται, καθώς πλήττονται όλοι οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ.
Τα τελευταία ογδόντα χρόνια, το εμπόριο μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών έχει δημιουργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας.
Οι καταναλωτές και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού επωφελήθηκαν από τη μείωση των τιμών.
Οι επιχειρήσεις επωφελήθηκαν από τεράστιες ευκαιρίες που οδήγησαν σε πρωτοφανή ανάπτυξη και ευημερία.
Ταυτόχρονα, γνωρίζουμε ότι το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα παρουσιάζει σοβαρές αδυναμίες.
Συμφωνώ με τον Πρόεδρο Τραμπ ότι άλλοι επωφελούνται αθέμιτα από τους ισχύοντες κανόνες.
Και είμαι έτοιμη να στηρίξω κάθε προσπάθεια, ώστε να καταστεί το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα κατάλληλο για την πραγματικότητα της παγκόσμιας οικονομίας.
Αλλά θέλω επίσης να είμαι σαφής: η επιβολή δασμών, ως πρώτη και τελευταία λύση, δεν θα διορθώσει αυτή την κατάσταση.
Γι’ αυτό, εξαρχής, ήμασταν πάντα έτοιμοι να διαπραγματευτούμε με τις ΗΠΑ, προκειμένου να αρθούν τυχόν εναπομείναντα εμπόδια στο διατλαντικό εμπόριο.
Ταυτόχρονα, είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε.
Ήδη οριστικοποιούμε μια πρώτη δέσμη αντιμέτρων ως απάντηση στους δασμούς στον χάλυβα.
Και τώρα προετοιμάζουμε περαιτέρω αντίμετρα, ώστε να προστατεύσουμε τα συμφέροντά μας και τις επιχειρήσεις μας σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων.
Θα παρακολουθούμε επίσης προσεκτικά τις έμμεσες επιπτώσεις που θα μπορούσαν να έχουν οι εν λόγω δασμοί, διότι δεν μπορούμε να απορροφήσουμε την παγκόσμια πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα ούτε θα αποδεχθούμε την πρακτική ντάμπινγκ στην αγορά μας.
Ως Ευρωπαίοι, θα προωθούμε και θα υπερασπιζόμαστε πάντα τα συμφέροντα και τις αξίες μας.
Και θα υπερασπιζόμαστε πάντα την Ευρώπη.
Υπάρχει όμως μια εναλλακτική οδός.
Δεν είναι πολύ αργά για να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες μέσω διαπραγματεύσεων.
Γι’ αυτό ο αρμόδιος Επίτροπος μας για θέματα εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς βρίσκεται σε σταθερή επαφή με τους ομολόγους του στις ΗΠΑ.
Θα εργαστούμε για τη μείωση των εμποδίων, όχι για την αύξησή τους.
Ας περάσουμε από την αντιπαράθεση στη διαπραγμάτευση.
Τέλος, θα ήθελα επίσης να απευθυνθώ απευθείας στους Ευρωπαίους συμπολίτες μου.
Γνωρίζω ότι πολλοί από εσάς αισθάνεστε απογοήτευση για τον παλαιότερο σύμμαχό μας.
Ναι, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τον αντίκτυπο που αναπόφευκτα θα έρθει.
Η Ευρώπη έχει ό,τι χρειάζεται για να ξεπεράσει αυτή την καταιγίδα.
Είμαστε ενωμένοι.
Αν τα βάλετε με έναν από εμάς, τα βάζετε με όλους μας.
Θα μείνουμε ενωμένοι και θα υπερασπιστούμε ο ένας τον άλλο.
Η ενότητά μας είναι η δύναμή μας.
Η Ευρώπη έχει τη μεγαλύτερη ενιαία αγορά στον κόσμο —450 εκατομμύρια καταναλωτές— που είναι το ασφαλές μας λιμάνι σε ταραχώδεις καιρούς.
Και η Ευρώπη θα σταθεί στο πλευρό όσων επηρεάζονται άμεσα.
Έχουμε ήδη ανακοινώσει νέα μέτρα για τη στήριξη της χαλυβουργίας και της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Την περασμένη εβδομάδα, περιορίσαμε την ποσότητα χάλυβα που μπορεί να εισαχθεί στην Ευρώπη χωρίς δασμούς.
Έτσι θα δοθεί μια ανάσα σ’ αυτούς τους στρατηγικούς κλάδους.
Τώρα θα διοργανώσουμε επίσης στρατηγικούς διαλόγους με τη χαλυβουργία, την αυτοκινητοβιομηχανία και τον φαρμακευτικό τομέα.
Θα ακολουθήσουν κι άλλοι.
Η Ευρώπη ενωμένη στέκεται στο πλευρό των επιχειρήσεών μας, των εργαζομένων μας και όλων των Ευρωπαίων.
Και θα συνεχίσουμε να χτίζουμε γέφυρες με όλους εκείνους που, όπως εμείς, ενδιαφέρονται για το δίκαιο και το βασιζόμενο σε κανόνες εμπόριο ως βάση για την κοινή ευημερία.
Σας ευχαριστώ.
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεωρεί την πολιτική συνοχής της ΕΕ για την καλύτερη στήριξη της ανταγωνιστικότητας και της απαλλαγής της ΕΕ από τις ανθρακούχες εκπομπές, της άμυνας και της ασφάλειας, των ανατολικών παραμεθόριων περιοχών, καθώς και της οικονομικά προσιτής στέγασης, της ανθεκτικότητας των υδάτων και της ενεργειακής μετάβασης.
Στόχος της παρούσας πρωτοβουλίας είναι να καταστεί αποτελεσματικότερη η πολιτική συνοχής, ενθαρρύνοντας τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να επενδύσουν στις ευρωπαϊκές στρατηγικές προτεραιότητες, διατηρώντας παράλληλα την εστίαση της πολιτικής συνοχής στη μείωση των οικονομικών, κοινωνικών και εδαφικών ανισοτήτων. Τα κράτη μέλη θα κληθούν να επαναπρογραμματίσουν μέρος των ταμείων συνοχής τους για την περίοδο 2021-2027 σε νέες επενδύσεις στο πλαίσιο της εν εξελίξει ενδιάμεσης επανεξέτασης της πολιτικής συνοχής.
Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης και γεφύρωση του χάσματος καινοτομίας
Δεδομένου του ρόλου των επιχειρήσεων, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, στην καθοδήγηση της έρευνας, της καινοτομίας, της μεταφοράς γνώσεων και τεχνολογίας, η Επιτροπή προτείνει να επεκταθεί η στήριξη του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης σε μεγάλες εταιρείες σε κρίσιμους τομείς, όπως η άμυνα, οι στρατηγικές τεχνολογίες και η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Επιπλέον, η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις επενδύσεις σε στρατηγικές τεχνολογίες στο πλαίσιο της πλατφόρμας στρατηγικών τεχνολογιών για την Ευρώπη, ώστε να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα και η καινοτομία της Ευρώπης.
Στήριξη της αμυντικής βιομηχανίας και στήριξη των ανατολικών παραμεθόριων περιοχών
Η σημερινή πρόταση θα επιτρέψει περαιτέρω στα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν την τρέχουσα χρηματοδότηση συνοχής για την κατασκευή ανθεκτικών υποδομών για την προώθηση της στρατιωτικής κινητικότητας. Θα στηρίξει επίσης τις παραγωγικές ικανότητες των μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων στον τομέα της άμυνας σε όλες τις περιφέρειες της ΕΕ.
Επιπλέον, τα προγράμματα συνοχής στις ανατολικές παραμεθόριες περιοχές, που πλήττονται δυσανάλογα από τον ρωσικό επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας, θα επωφεληθούν από ένα προτιμησιακό επίπεδο προχρηματοδότησης, εάν μεταφέρουν τουλάχιστον το 15 % των συνολικών κονδυλίων τους στις νέες στρατηγικές προτεραιότητες.
Πιο προσιτή στέγαση
Η Επιτροπή προτείνει, σύμφωνα με τις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές του Προέδρου, να διπλασιαστεί το ποσό της χρηματοδότησης της πολιτικής συνοχής που προορίζεται για την οικονομικά προσιτή στέγαση. Τα κράτη μέλη θα είναι επίσης σε θέση να μοχλεύουν ιδιωτική και δημόσια χρηματοδότηση χρησιμοποιώντας ένα νέο χρηματοδοτικό μέσο που θα συσταθεί από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Το μέσο θα συνδυάζει τη χρηματοδότηση συνοχής με τους πόρους της ΕΤΕπ και άλλων διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς και εθνικών αναπτυξιακών και εμπορικών τραπεζών.
Ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υδάτων
Τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να αυξήσουν τις επενδύσεις στην ανθεκτικότητα των υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιοποίησης των υποδομών ύδρευσης, του μετριασμού της ξηρασίας και των επιπτώσεων της απερήμωσης.
Στήριξη της ενεργειακής μετάβασης
Η χρηματοδότηση συνοχής θα στηρίξει επενδύσεις για την προώθηση των ενεργειακών διασυνδέσεων και των σχετικών συστημάτων μεταφοράς, καθώς και την ανάπτυξη υποδομών επαναφόρτισης. Αυτό θα είναι ζωτικής σημασίας για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης και την προώθηση της καθαρής κινητικότητας. Η πρόταση θα διευκολύνει επίσης τη χρηματοδότηση μέτρων απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Οικονομικά κίνητρα στο πλαίσιο των στρατηγικών προτεραιοτήτων
Ενώ όλα τα έργα συνοχής που αναπτύσσονται στο πλαίσιο των στρατηγικών προτεραιοτήτων της ΕΕ θα δικαιούνται έως και το 30 % της προχρηματοδότησης, τα προγράμματα συνοχής, τα οποία θα μεταφέρουν τουλάχιστον το 15 % των συνολικών κονδυλίων τους σε αυτές τις προτεραιότητες, θα λάβουν ακόμη υψηλότερο επίπεδο προκαταβολικών πληρωμών.
Επιπλέον, η χρηματοδότηση της ΕΕ για επενδύσεις σε στρατηγικές προτεραιότητες θα καλύψει έως και το 100 % του κόστους σε όλες τις περιφέρειες.
Επόμενα βήματα
Οι σημερινές τροποποιήσεις των νομοθεσιών της πολιτικής συνοχής, που προτείνονται στο πλαίσιο της ενδιάμεσης επανεξέτασης του 2025, θα συζητηθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Στόχος της Επιτροπής είναι να ολοκληρωθεί η διαδικασία αναπρογραμματισμού της ενδιάμεσης επανεξέτασης με τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες το 2025, ώστε τα νέα προγράμματα να αρχίσουν να υλοποιούνται στις αρχές του 2026.
Ιστορικό
Με προϋπολογισμό 392 δισ. ευρώ κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού 2021-2027, η πολιτική συνοχής είναι η κύρια επενδυτική πολιτική της ΕΕ. Σύμφωνα με τους νομικούς κανόνες, η τρέχουσα ενδιάμεση επανεξέταση επιτρέπει στα κράτη μέλη να αξιολογήσουν την εφαρμογή των οικείων προγραμμάτων συνοχής και να τα προσαρμόσουν στις νέες πολιτικές προτεραιότητες το 2025.
Περισσότερες πληροφορίες
Πλατφόρμα Στρατηγικών Τεχνολογιών για την Ευρώπη
Ανακοίνωση, πρόταση και έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής
Πηγή: ec.europa.eu/commission
Τη Δευτέρα 24 Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα διοργανώσουν στις Βρυξέλλες κοινή διάσκεψη, στην οποία θα συμμετάσχουν ενδιαφερόμενα μέρη και εκπρόσωποι διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης με σκοπό την έναρξη διαλόγου σχετικά με τις πολιτικές για την οικονομικά προσιτή στέγαση.
Ο Επίτροπος Ενέργειας και Στέγασης, κ. Νταν Γιέρενσεν, και η Πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη στεγαστική κρίση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κ. Ιρένε Τινάλι, θα κηρύξουν την έναρξη της διάσκεψης. Μετά την εναρκτήρια συνεδρίαση υψηλού επιπέδου θα ακολουθήσουν συζητήσεις με εκπροσώπους των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και ενδιαφερόμενους φορείς.
Η παροχή μη προσιτής οικονομικά στέγασης έχει αρνητικό αντίκτυπο σε εκατομμύρια οικογένειες, νέους και νέες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση αυτή, η Επιτροπή εκπονεί ένα ευρωπαϊκό σχέδιο οικονομικά προσιτής στέγασης. Για να διασφαλιστεί η συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών στην αντιμετώπιση αυτού του επείγοντος προβλήματος, η Επιτροπή εντείνει τον διάλογό της με τα άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες, τις πόλεις, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τον κατασκευαστικό τομέα, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τους εκπροσώπους της νεολαίας και άλλα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη.
Ο Επίτροπος Ενέργειας και Στέγασης, κ. Νταν Γιέρενσεν, δήλωσε: «Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανταποκρίνονται στις ανησυχίες πολλών πολιτών σχετικά με τη στεγαστική κρίση, που εμποδίζει τους ανθρώπους και τις οικογένειες να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους και να βελτιώσουν το μέλλον τους. Αναλαμβάνοντας δεσμεύσεις σε όλους τους τομείς και συγκεντρώνοντας τις απόψεις όλων των ενδιαφερόμενων ατόμων και οργανώσεων, θα βρούμε τις καλύτερες λύσεις ώστε να προσφέρουμε στους Ευρωπαίους πολίτες στέγαση που θα είναι πιο προσιτή οικονομικά και πιο βιώσιμη. »
Πηγή: greece.representation.ec.europa.eu/news
Photo by Adam Wilson on Unsplash
Πριν από εξήντα χρόνια, η διεθνής κοινότητα ανέλαβε μια ιστορική δέσμευση για ένα μέλλον χωρίς ρατσισμό, με την έγκριση της διεθνούς σύμβασης για την κατάργηση πάσης μορφής φυλετικών διακρίσεων. Πρόκειται για μια συνθήκη-ορόσημο που κατοχυρώνει το δικαίωμα στην ισότητα και την αξιοπρέπεια για όλους και όλες. Ωστόσο, ο ρατσισμός εξακολουθεί να υφίσταται σε πολλές μορφές, γεγονός που καθιστά τη σύμβαση τόσο ζωτικής σημασίας σήμερα όσο ήταν και το 1965. Με αφορμή την 60ή αυτή επέτειο, ζητούμε να αναληφθούν ανανεωμένες δράσεις για να εξασφαλιστεί η πλήρης και αποτελεσματική τήρηση της σύμβασης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, ο ρατσισμός εξακολουθεί να αποτελεί εμπόδιο για τη δικαιοσύνη, την ισότητα και την πλήρη συμμετοχή στην κοινωνία ανά την ΕΕ. Για να αντιμετωπιστούν οι διακρίσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν και οι βαθιές επιπτώσεις τους στα άτομα και τις κοινωνίες γενικότερα απαιτούνται πολιτική βούληση, ισχυρότερη επιβολή της ισχύουσας νομοθεσίας και συλλογική δέσμευση για μόνιμη αλλαγή.
Στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού για την περίοδο 2020-2025, ενισχύσαμε τις εθνικές στρατηγικές στα κράτη μέλη μας, αυξήσαμε τη χρηματοδότηση για πρωτοβουλίες κατά του ρατσισμού και βελτιώσαμε τη συλλογή δεδομένων με σκοπό την καλύτερη τεκμηρίωση της χάραξης πολιτικών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει την πρώτη της στρατηγική για την καταπολέμηση του ρατσισμού έως το τέλος του έτους, προκειμένου να αξιοποιήσει αυτές τις προσπάθειες και να επιταχύνει την πρόοδο.
Η ΕΕ παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην καταπολέμηση του ρατσισμού σε όλες τις μορφές του και στην αντιμετώπιση της διαρθρωτικής του διάστασης, τόσο εντός της Ένωσής μας όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο. Σήμερα, υποστηρίζουμε σύσσωμοι όλους εκείνους που αγωνίζονται για την αξιοπρέπεια, τη συμπερίληψη και την ισότητα, επαναβεβαιώνοντας τη δέσμευσή μας να φτιάξουμε έναν κόσμο όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα θα γίνονται σεβαστά και θα παρέχονται ίσες ευκαιρίες για όλους.
Πηγή: consilium.europa.eu
Photo by Ehimetalor Akhere Unuabona on Unsplash
Σήμερα, η Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος παρουσίασαν μια Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή άμυνα — Ετοιμότητα με ορίζοντα το 2030. Στο πλαίσιο του σχεδίου ReArm Europe / Readiness 2030, η Επιτροπή παρουσίασε και μια φιλόδοξη δέσμη μέτρων στον τομέα της άμυνας, η οποία παρέχει χρηματοδοτικά εργαλεία στα κράτη μέλη της ΕΕ για την τόνωση των επενδύσεων σε αμυντικές ικανότητες.
Ενώ το σχέδιο ReARM Europe / Readiness 2030 ενισχύει τις πανευρωπαϊκές αμυντικές ικανότητες με νέα χρηματοδοτικά μέσα, η λευκή βίβλος χαράσσει μια νέα προσέγγιση για την άμυνα και προσδιορίζει τις επενδυτικές ανάγκες.
Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Η εποχή των χαμηλών αμυντικών δαπανών είναι πια παρελθόν. Η αρχιτεκτονική ασφαλείας στην οποία στηριζόμασταν δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη. Η Ευρώπη είναι έτοιμη να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες. Πρέπει να επενδύσουμε στην άμυνα, να ενισχύσουμε τις ικανότητές μας και να υιοθετήσουμε μια προδραστική προσέγγιση όσον αφορά την ασφάλεια. Αναλαμβάνουμε αποφασιστική δράση, παρουσιάζοντας έναν χάρτη πορείας για την “Ετοιμότητα με ορίζοντα το 2030”, με αυξημένες αμυντικές δαπάνες και σημαντικές επενδύσεις στις ικανότητες της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Πρέπει να κάνουμε περισσότερες αγορές από την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Γιατί έτσι θα ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή τεχνολογική και βιομηχανική βάση στον τομέα της άμυνας. Έτσι θα τονώσουμε την καινοτομία. Κι έτσι θα δημιουργήσουμε μια πανευρωπαϊκή αγορά αμυντικού εξοπλισμού.»
Στόχος των μέτρων αυτών είναι να καλυφθεί η βραχυπρόθεσμη επείγουσα ανάγκη στήριξης της Ουκρανίας, αλλά και να αντιμετωπιστεί η πιεστική και μακροπρόθεσμη ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας.
Όπως ανακοίνωσε η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν στις πολιτικές κατευθύνσεις της, τα τελευταία χρόνια έχουν φέρει στην επιφάνεια τις χρόνιες ανεπαρκείς επενδύσεις και την έλλειψη αποδοτικών δαπανών στις στρατιωτικές ικανότητες της Ευρώπης. Για να δώσουν το πλαίσιο της νέας προσέγγισης και να προσδιορίσουν τις επενδυτικές ανάγκες της Ευρώπης, η Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος παρουσίασαν μια Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή άμυνα — Ετοιμότητα με ορίζοντα το 2030.
Στη Λευκή Βίβλο παρουσιάζονται λύσεις για την κάλυψη κρίσιμων ελλείψεων ικανοτήτων και τη δημιουργία ισχυρής βιομηχανικής βάσης στον τομέα της άμυνας. Προτείνονται τρόποι ώστε τα κράτη μέλη να επενδύουν μαζικά στην άμυνα, να προμηθεύονται αμυντικά συστήματα και να αναπτύσσουν την ετοιμότητα της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μακροπρόθεσμα. Όλα αυτά είναι απαραίτητα για την ασφάλεια της Ευρώπης. Η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει στην ασφάλεια και την άμυνα της ηπείρου, συνεχίζοντας παράλληλα να στηρίζει την Ουκρανία στην άμυνά της κατά της επίθεσης της Ρωσίας. Στη Λευκή Βίβλο περιγράφονται διάφοροι βασικοί άξονες δράσης για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων:
Όπως ανακοίνωσε η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν, με το σχέδιο ReArm Europe / Readiness 2030 καθίσταται δυνατή η πραγματοποίηση δαπανών άνω των 800 δισ. ευρώ, οι οποίες διαρθρώνονται γύρω από τους ακόλουθους πυλώνες:
Η Επιτροπή κάλεσε τα κράτη μέλη να ενεργοποιήσουν την εθνική ρήτρα διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η οποία θα τους παράσχει πρόσθετο δημοσιονομικό περιθώριο για την αύξηση των αμυντικών δαπανών τους, εντός των ορίων των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ.
Για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, η απόκλιση θα περιορίζεται στα εξής:
Στο πλαίσιο των τρεχουσών εξαιρετικών περιστάσεων, η Επιτροπή θα συγκεντρώσει έως και 150 δισ. ευρώ στις κεφαλαιαγορές, χρησιμοποιώντας την καθιερωμένη ενοποιημένη προσέγγιση χρηματοδότησής της, για να βοηθήσει τα κράτη μέλη της ΕΕ να αυξήσουν γρήγορα και σε σημαντικό βαθμό τις επενδύσεις τους στις αμυντικές ικανότητες της Ευρώπης. Τα κεφάλαια αυτά θα εκταμιεύονται στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη κατόπιν αιτήματος, βάσει των εθνικών σχεδίων.
Οι εκταμιεύσεις θα λάβουν τη μορφή ανταγωνιστικών και ελκυστικά δομημένων μακροπρόθεσμων δανείων, τα οποία θα εξοφληθούν από τα δικαιούχα κράτη μέλη. Τα δάνεια θα στηρίζονται στο περιθώριο του προϋπολογισμού της ΕΕ. Το SAFE θα δώσει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να αυξήσουν αμέσως και μαζικά τις επενδύσεις τους στον τομέα της άμυνας μέσω κοινών προμηθειών από την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, εστιάζοντας σε ικανότητες πρώτης προτεραιότητας. Αυτό θα συμβάλει στη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας, της προβλεψιμότητας και στη μείωση του κόστους για μια ισχυρή ευρωπαϊκή βιομηχανική βάση στον τομέα της άμυνας. Η Ουκρανία και οι χώρες ΕΖΕΣ/ΕΟΧ θα μπορούν να συμμετέχουν σε κοινές προμήθειες και θα είναι δυνατή η αγορά ειδών από τις βιομηχανίες τους.
Το SAFE θα επιτρέψει επίσης στις προσχωρούσες χώρες, τις υποψήφιες χώρες, τα δυνάμει υποψήφια μέλη και τις χώρες που έχουν υπογράψει εταιρικές σχέσεις στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας με την ΕΕ να συμμετέχουν σε κοινές προμήθειες και να συμβάλουν στη συνολική ζήτηση. Οι χώρες αυτές μπορούν επίσης να διαπραγματεύονται ειδικές, αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες σχετικά με τη συμμετοχή των αντίστοιχων βιομηχανιών τους στις εν λόγω προμήθειες.
Το σχέδιο ReARM Europe / Readiness 2030 βασίζεται επίσης στον Όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ο οποίος θα διευρύνει το πεδίο των δανείων που χορηγεί ώστε να καλύπτει και έργα άμυνας και ασφάλειας, διαφυλάσσοντας παράλληλα τη χρηματοδοτική του ικανότητα. Η διεύρυνση αυτή, πέραν της αποδέσμευσης σημαντικής χρηματοδότησης, θα στείλει και θετικό μήνυμα στις αγορές.
Τέλος, οι δημόσιες επενδύσεις από μόνες τους δεν θα επαρκούν για την κάλυψη των επενδυτικών αναγκών της αμυντικής βιομηχανίας, είτε πρόκειται για νεοφυείς εταιρείες είτε για μεγάλες και εδραιωμένες επιχειρήσεις. Για αυτούς τους λόγους, η στρατηγική για την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων που εγκρίθηκε σήμερα από την Επιτροπή θα διευκολύνει την κινητοποίηση ιδιωτικών αποταμιεύσεων σε πιο αποτελεσματικές κεφαλαιαγορές και τη διοχέτευση των επενδύσεων σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας, όπως η άμυνα, για τα άτομα που επιθυμούν να επενδύσουν στους τομείς αυτούς.
Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή άμυνα — Ετοιμότητα με ορίζοντα το 2030
Ανακοίνωση σχετικά με την κάλυψη των αυξημένων αμυντικών δαπανών
Κανονισμός για τη δημιουργία της δράσης για την ασφάλεια στην Ευρώπη (SAFE)
Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με το σχέδιο ReARM Europe / Readiness 2030
Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με το σχέδιο ReARM Europe / Readiness 2030
Πηγή: ec.europa.eu/commission
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε θετική προκαταρκτική αξιολόγηση σχετικά με το αίτημα της Ελλάδας για πληρωμή 3,13 δισ. ευρώ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας NextGenerationEU. Η πληρωμή αυτή, η πέμπτη δόση του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας, συνιστά βασικό μέρος των ευρύτερων προσπαθειών ανάκαμψης της Ευρώπης για τη δημιουργία μιας πιο πράσινης, πιο ψηφιακής και ανταγωνιστικής Ένωσης. Η αξιολόγηση της Επιτροπής επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα έχει επιτύχει τα αναγκαία ορόσημα και τους αναγκαίους στόχους για τη λήψη αυτής της χρηματοδότησης, η οποία εντάσσεται στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ).
Το αίτημα χρηματοδότησης υποστηρίζεται από 14 μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στον εκσυγχρονισμό κρίσιμων τομέων της ελληνικής οικονομίας. Αυτές περιλαμβάνουν τη βελτίωση του δικαστικού συστήματος, τον εξορθολογισμό των δημόσιων συμβάσεων, την αύξηση της αποτελεσματικότητας των επιστροφών ΦΠΑ, τη διεύρυνση της ευρυζωνικής πρόσβασης και την ενίσχυση της ψηφιοποίησης του δημόσιου τομέα. Επιπλέον, το αίτημα περιλαμβάνει 17 επενδύσεις σε διάφορους στρατηγικούς τομείς, όπως η οικονομικά προσιτή και ενεργειακά αποδοτική στέγαση, η αστική ανάπλαση, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η διαχείριση των λυμάτων.
Μεταξύ των εμβληματικών έργων που συνδέονται με τη συγκεκριμένη πληρωμή είναι η αναβάθμιση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας, που θα αυξήσει τη δυναμικότητα του δικτύου και θα επιταχύνει την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενισχύοντας τις υποδομές καθαρής ενέργειας της χώρας. Μια άλλη βασική πρωτοβουλία αφορά τον εκσυγχρονισμό του δημόσιου τομέα, με μεταρρυθμίσεις για την απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών και την επέκταση των ψηφιακών υπηρεσιών —όπως οι ηλεκτρονικές δικαστικές αποφάσεις και οι ψηφιακές υπογραφές— ώστε να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα και η προσβασιμότητα για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Η θετική αξιολόγηση της Επιτροπής θα εξεταστεί τώρα από την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή, η οποία έχει στη διάθεσή της τέσσερις εβδομάδες για να γνωμοδοτήσει. Εάν η γνώμη είναι ευνοϊκή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προχωρήσει στην επίσημη έκδοση της απόφασης πληρωμής, σηματοδοτώντας ένα ακόμη σημαντικό βήμα στο ταξίδι της ανάκαμψης της Ελλάδας στο πλαίσιο του NextGenerationEU.
Πηγή: greece.representation.ec.europa.eu
Φωτογραφία: greece20.gov.gr
Τα εργοστάσια ΤΝ αξιοποιούν την ικανότητα υπερυπολογιστικής της κοινής επιχείρησης EuroHPC για την ανάπτυξη αξιόπιστων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης αιχμής.
Τα εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης είναι δυναμικά οικοσυστήματα που προωθούν την καινοτομία, τη συνεργασία και την ανάπτυξη στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ). Συγκεντρώνουν τα απαραίτητα συστατικά — την ισχύ των υπολογιστών, τα δεδομένα και το ταλέντο — για τη δημιουργία πρωτοποριακών μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Προωθούν τη συνεργασία σε ολόκληρη την Ευρώπη, συνδέοντας πανεπιστήμια, κέντρα υπερυπολογιστών, τη βιομηχανία και οικονομικούς παράγοντες. Τα εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης χρησιμεύουν ως κόμβοι που οδηγούν στην πρόοδο των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης σε διάφορους τομείς, όπως η υγεία, η μεταποίηση, το κλίμα, η χρηματοδότηση και άλλοι.
Η Επιτροπή έχει προσδιορίσει την εγκατάσταση εργοστασίων τεχνητής νοημοσύνης ως προτεραιότητα, προγραμματίζοντας να δρομολογήσει τα πρώτα εργοστάσια το 2025. Η πρωτοβουλία αυτή, η οποία επισημαίνεται στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της Προέδρου της Επιτροπής Ursula von der Leyen, αποσκοπεί στη μετατροπή της Ευρώπης σε «ήπειρο ΤΝ». Στόχος της Επιτροπής είναι η δημιουργία εργοστασίων τεχνητής νοημοσύνης σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενισχύοντας τη δέσμευση της ΕΕ για την προώθηση της τεχνολογίας και της καινοτομίας στον τομέα της ΤΝ.
Τον Δεκέμβριο του 2024, η κοινή επιχείρηση για την ευρωπαϊκή υπολογιστική υψηλών επιδόσεων (EuroHPC) επέλεξε επτά κοινοπραξίες για τη δημιουργία των πρώτων εργοστασίων ΤΝ σε ολόκληρη την Ευρώπη, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία ενός ισχυρού οικοσυστήματος ΤΝ. Τα επτά εργοστάσια ΤΝ περιλαμβάνουν 15 κράτη μέλη και 2 συμμετέχοντα κράτη της EuroHPC: Η Πορτογαλία, η Ρουμανία και η Türkiye προσχώρησαν στην Ισπανία· Η Αυστρία και η Σλοβενία προσχώρησαν στην Ιταλία· η Τσεχία, η Δανία, η Εσθονία, η Νορβηγία και η Πολωνία προσχώρησαν στη Φινλανδία. Με επένδυση περίπου 1,5 δισ. ευρώ από την ΕΕ και τα κράτη μέλη, οι εν λόγω χώροι θα αναπτύξουν νέους υπερυπολογιστές βελτιστοποιημένους για την ΤΝ και θα αναβαθμίσουν τα υφιστάμενα συστήματα, ενισχύοντας σημαντικά τις ικανότητες ΤΝ της Ευρώπης. Τα πρώτα επτά εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται να αρχίσουν να λειτουργούν τον Απρίλιο του 2025.
Τον Μάρτιο του 2025, η EuroHPC ανακοίνωσε την επιλογή άλλων έξι νέων εργοστασίων τεχνητής νοημοσύνης που βρίσκονται στην Αυστρία, τη Βουλγαρία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Πολωνία και τη Σλοβενία. Αντιπροσωπεύουν συνδυασμένη εθνική και ενωσιακή επένδυση ύψους περίπου 485 εκατ. ευρώ.
Τον Ιανουάριο του 2024δρομολογήθηκε δέσμη μέτρων για τη στήριξη των ευρωπαϊκών νεοφυών επιχειρήσεων και των ΜΜΕ στηνανάπτυξη αξιόπιστης ΤΝ που σέβεται τις αξίες και τους κανόνες της ΕΕ. Αυτό συνάδει με τον νόμο για την ΤΝ, ο οποίος στηρίζει την ανάπτυξη, την εγκατάσταση και την υιοθέτηση αξιόπιστης ΤΝ στην ΕΕ.
Το πακέτο αυτό σχεδιάστηκε για να υποστηρίξει τις νεοφυείς επιχειρήσεις και την καινοτομία στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Πρότεινε τροποποίηση του κανονισμού EuroHPC που επιτρέπει τη δημιουργία εργοστασίων τεχνητής νοημοσύνης. Η υποδομή της EuroHPC έγινε προσβάσιμη σε βελτιστοποιημένους από την τεχνητή νοημοσύνη υπερυπολογιστές για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και την ευρύτερη κοινότητα καινοτομίας.
Η πρωτοβουλία αυτή ευθυγραμμίζεται με την ευρύτερη στρατηγική για τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος αριστείας και εμπιστοσύνης στην ΤΝ εντός της Ένωσης, αξιοποιώντας πρωτοβουλίες όπως οιεγκαταστάσεις δοκιμών και πειραμάτων ΤΝ(TEF) για την επικύρωση και την προώθηση αξιόπιστων καινοτομιών ΤΝ. Τα TEF είναι δίκτυα πειραματισμών και δοκιμών παγκόσμιας κλάσης, τα οποία διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη στήριξη της ανάπτυξης και της υιοθέτησης αξιόπιστων τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και στην παροχή βοήθειας στους ευρωπαίους φορείς καινοτομίας για να φέρουν τις λύσεις τους που βασίζονται στην ΤΝ πιο κοντά στην αγορά. Η στενή αλληλεπίδραση μεταξύ των εργοστασίων τεχνητής νοημοσύνης και των TEF θα ενισχύσει περαιτέρω το οικοσύστημα καινοτομίας, παρέχοντας επικύρωση πριν από τη διάθεση στην αγορά για καινοτομίες τεχνητής νοημοσύνης που αναπτύσσονται στο πλαίσιο των εργοστασίων ΤΝ.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Τεχνητής Νοημοσύνης συνεργάζεται στενά με την κοινή επιχείρηση EuroHPC και τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς για τον συντονισμό των δράσεων και τον συνδυασμό πόρων, ενθαρρύνοντας τις επενδύσεις στην ανάπτυξη, τη βελτίωση και την ενσωμάτωση προηγμένων μοντέλων ΤΝ σε βασικές εφαρμογές.
Μέσω της κοινής επιχείρησης EuroHPC, η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και οι συνδεδεμένες χώρες θα επενδύσουν συνολικό ποσό ύψους 2,1 δισ. ευρώ για την απόκτηση νέων ή την αναβάθμιση υφιστάμενων υπερυπολογιστών της EuroHPC με ικανότητες ΤΝ, τη δημιουργία υπηρεσιών υπερυπολογιστικής στην ΤΝ και την ανάπτυξη μικροεπεξεργαστών προσανατολισμένων στην ΤΝ και υποστήριξης δεξιοτήτων. Επιπλέον, η Επιτροπή θα παράσχει χρηματοδοτική στήριξη για δραστηριότητες εκκόλαψης και επέκτασης νεοφυών επιχειρήσεων ύψους 100 εκατ. EUR μέσω του InvestEU, οι οποίες θα μοχλεύσουν πρόσθετη επένδυση ύψους 1 δισ. EUR.
η Επιτροπή πρότεινε έναν κανονισμό για τη βελτίωση της διαθεσιμότητας φαρμάκων κρίσιμης σημασίας στην ΕΕ. Η πρόταση αποσκοπεί στην προστασία της ανθρώπινης υγείας, με την παροχή κινήτρων για τη διαφοροποίηση της αλυσίδας εφοδιασμού και με την ενίσχυση της παρασκευής φαρμακευτικών προϊόντων στην ΕΕ. Αυτό θα στηρίξει τον φαρμακευτικό τομέα της ΕΕ, ο οποίος συμβάλλει σημαντικά στην οικονομία μας. Η πράξη αποσκοπεί επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης σε άλλα φάρμακα κοινού ενδιαφέροντος, τα οποία δεν είναι διαθέσιμα σε ορισμένες αγορές. Η πρωτοβουλία αυτή συμβάλλει στον στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας να διασφαλιστεί ότι οι ασθενείς στην ΕΕ έχουν πρόσβαση στα φάρμακα που χρειάζονται, όταν τα χρειάζονται.
Η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν, στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της, ανακοίνωσε την πράξη για τα φάρμακα κρίσιμης σημασίας για τη μείωση των εξαρτήσεων και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τα φάρμακα και τις δραστικές ουσίες όπου υπάρχουν λίγοι μόνο παρασκευαστές ή χώρες που τα προμηθεύουν. Η πράξη αυτή συμπληρώνει τις νομοθετικές προτάσεις που έχουν ήδη υποβληθεί για την αντιμετώπιση των ελλείψεων φαρμάκων στην ΕΕ, ιδίως τη φαρμακευτική μεταρρύθμιση.
Τα τελευταία χρόνια, τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις φαρμάκων και παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η πανδημία COVID-19 και οι γεωπολιτικές εντάσεις, οι οποίες κατέστησαν σαφώς αισθητά ορισμένα σημαντικά τρωτά σημεία στην αλυσίδα εφοδιασμού φαρμάκων της ΕΕ. Οι ελλείψεις μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή των ασθενών και να επιβαρύνουν σημαντικά τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Αυτές οι ελλείψεις μπορεί να προκληθούν από προβλήματα παραγωγής, από τρωτά σημεία της αλυσίδας εφοδιασμού ή από τον παγκόσμιο ανταγωνισμό για τους πόρους. Η πράξη για τα φάρμακα κρίσιμης σημασίας έχει ως στόχο να παράσχει εργαλειοθήκη βιομηχανικής πολιτικής για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, καθιστώντας την ΕΕ μια αγορά στην οποία η παραγωγή φαρμάκων κρίσιμης σημασίας θα είναι πιο ελκυστική.
Η πράξη θα διευκολύνει τις επενδύσεις για εταιρείες που αυξάνουν την παρασκευή φαρμάκων κρίσιμης σημασίας στην ΕΕ, ενώ παράλληλα θα παρέχει κίνητρα για δράσεις που καθιστούν τις αλυσίδες εφοδιασμού πιο ανθεκτικές. Θα προσφέρει επίσης στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να συνεργαστούν για να αυξήσουν την αγοραστική τους δύναμη.
Βασικά στοιχεία της πράξης για τα φάρμακα κρίσιμης σημασίας είναι, μεταξύ άλλων:
Ιστορικό
Η αντιμετώπιση των ελλείψεων και η διασφάλιση της πρόσβασης σε φάρμακα αποτελούν προτεραιότητα για την ΕΕ εδώ και πολλά χρόνια. Η φαρμακευτική στρατηγική για την Ευρώπη που δημοσιεύτηκε το 2020 θέσπισε μια σειρά ρυθμιστικών μέτρων και πρόσθετης στήριξης προς τη βιομηχανία για την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας στον τομέα των φαρμάκων, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τις ελλείψεις φαρμάκων και την έλλειψη πρόσβασης των ασθενών. Οδήγησε επίσης στην έναρξη διαρθρωμένου διαλόγου με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τη βιομηχανική διάσταση της ασφάλειας του εφοδιασμού. Το 2022 ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) έλαβε ισχυρότερη εντολή για τη διαχείριση των ελλείψεων. Έκτοτε, από κοινού με ομάδες εθνικών αρχών, έχει διαδραματίσει καίριο ρόλο στην παρακολούθηση και την αντιμετώπιση των ελλείψεων κρίσιμων φαρμάκων.
Το 2023 η Επιτροπή πρότεινε μια φιλόδοξη αναθεώρηση της φαρμακευτικής νομοθεσίας της ΕΕ, με σκοπό τη βελτίωση της πρόσβασης και την ενίσχυση των αλυσίδων εφοδιασμού φαρμάκων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο διαπραγματεύονται επί του παρόντος αυτήν την αναθεώρηση. Περαιτέρω πρωτοβουλίες υπήρξαν, μεταξύ άλλων, η δημοσίευση ενωσιακού καταλόγου φαρμάκων κρίσιμης σημασίας, για διευκόλυνση του εντοπισμού και της παρακολούθησης των φαρμάκων κρίσιμης σημασίας, και μια ανακοίνωση της Επιτροπής για την αντιμετώπιση των ελλείψεων φαρμάκων στην ΕΕ.
Η πράξη για τα φάρμακα κρίσιμης σημασίας συμπληρώνει τα μέτρα αυτά με εργαλεία βιομηχανικής πολιτικής, ώστε να αντιμετωπιστούν τα τρωτά σημεία της αλυσίδας εφοδιασμού φαρμάκων κρίσιμης σημασίας και να μειωθούν οι εξαρτήσεις της ΕΕ σε αυτόν τον στρατηγικό τομέα.
Πηγή: ec.europa.eu/commission
Photo by amjd rdwan on Unsplash
Αντιδρώντας στην επιβολή νέων, αδικαιολόγητων δασμών των ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), η Επιτροπή δρομολόγησε άμεσα και αναλογικά αντίμετρα για τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ στην ΕΕ.
Η Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν αυτούς τους δασμούς, οι οποίοι κατά την Επιτροπή είναι αδικαιολόγητοι, διαταράσσουν το διατλαντικό εμπόριο και είναι επιζήμιοι για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, ενώ συχνά προκαλούν και αύξηση των τιμών.
Η απάντηση της Επιτροπής είναι προσεκτικά ζυγισμένη, και βασίζεται σε μια προσέγγιση δύο σταδίων:
Συνεπώς, τα αντίμετρα της ΕΕ θα έχουν εφαρμογή σε εξαγωγές αμερικανικών αγαθών συνολικής αξίας έως 26 δισ. ευρώ, δηλαδή σε επίπεδο ανάλογο με τους δασμούς των ΗΠΑ.
Παράλληλα, η ΕΕ παραμένει πρόθυμη να συνεργαστεί με την κυβέρνηση των ΗΠΑ για να διαπραγματευθεί την εξεύρεση λύσης. Τα προαναφερθέντα μέτρα μπορούν να ανακληθούν ανά πάσα στιγμή σε περίπτωση που θα βρεθεί μια τέτοια λύση.
Επόμενα στάδια
Η απόφαση της Επιτροπής να επαναφέρει τα αντίμετρα του 2018 και του 2020 κατά των ΗΠΑ θα τεθεί σε άμεση ισχύ την 1η Απριλίου.
Η διαδικασία που δρομολογήθηκε από την Επιτροπή ως απάντηση στους νέους δασμούς των ΗΠΑ θα προχωρήσει στο πλαίσιο του κανονισμού της ΕΕ για την επιβολή, καθότι το μέτρο των ΗΠΑ θεωρείται ότι στην ουσία συνιστά μέτρο διασφάλισης. Ως πρώτο βήμα αυτής της διαδικασίας, θα διεξαχθεί διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη διάρκειας δύο εβδομάδων, έως τις 26 Μαρτίου. Με βάση τα στοιχεία που θα συγκεντρωθούν, η Επιτροπή θα οριστικοποιήσει την πρότασή της για την έγκριση αντιμέτρων και θα διαβουλευθεί με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της λεγόμενης διαδικασίας επιτροπολογίας. Αφού ολοκληρωθεί και αυτή η διαδικασία, η Επιτροπή σκοπεύει να θέσει σε εφαρμογή τη νομική πράξη επιβολής των αντιμέτρων έως τα μέσα Απριλίου.
Ιστορικό
Τον Ιούνιο του 2018, η πρώτη αμερικανική κυβέρνηση υπό τον πρόεδρο Τραμπ επέβαλε δασμούς ύψους 6,4 δισ. ευρώ* (8 δισ. ευρώ με βάση τις ροές και τις αξίες του 2024) στις ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Τον Ιανουάριο του 2020 ακολούθησαν πρόσθετοι δασμοί, οι οποίοι επηρέασαν ενωσιακές εξαγωγές ορισμένων παράγωγων προϊόντων χάλυβα και αλουμινίου ύψους περίπου 40 εκατ. ευρώ. Σε απάντηση, τον Ιούνιο του 2018, η ΕΕ θέσπισε αντίμετρα για τις εξαγωγές των ΗΠΑ στην ΕΕ ύψους 2,8 δισ. ευρώ* (παρόμοια αντίδραση της ΕΕ ακολούθησε και μετά τη δεύτερη δέσμη δασμών των ΗΠΑ το 2020). Τα υπολειπόμενα μέτρα εξισορρόπησης, που αφορούσαν εξαγωγές αξίας έως 3,6 δισ. ευρώ*, είχαν προγραμματιστεί να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2021. Μετά από συζητήσεις με τις ΗΠΑ σχετικά με το σύστημα δασμολογικών ποσοστώσεων για τους ενωσιακούς εξαγωγείς, η ΕΕ ανέστειλε τα εν λόγω μέτρα έως τις 31 Μαρτίου 2025, ώστε να δοθεί στα μέρη περιθώριο για την εξεύρεση μιας πιο μακροπρόθεσμης λύσης.
Στις 10 Φεβρουαρίου 2025, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα επιβάλουν δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και παραγώγων προϊόντων. Η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε αμέσως ότι οι δασμοί αυτοί «κάνουν κακό στις επιχειρήσεις, και ακόμα περισσότερο κακό στους καταναλωτές» και ότι θα προκαλούσαν την αυστηρή και αναλογική αντίδραση της Ευρώπης.
Οι δασμοί των ΗΠΑ ύψους έως 25% ισχύουν για τον χάλυβα και το αλουμίνιο βιομηχανικής ποιότητας, για άλλα ημιτελή και τελικά προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, καθώς και για τα παράγωγα εμπορικά τους προϊόντα (από μηχανολογικά μέρη έως βελόνες πλέξης) και αντιστοιχούν σε εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ ύψους έως 26 δισ. ευρώ.
*Οι αξίες είναι στις τότε τρέχουσες τιμές.
Περισσότερες πληροφορίες
Οι δασμοί των ΗΠΑ και τα αντίμετρα της ΕΕ αναλυτικά
Τα αντίμετρα της ΕΕ που τίθενται αυτομάτως σε ισχύ την 1η Απριλίου 2025 και τα οποία είχαν επιβληθεί το 2018 και το 2020.
Δηλώσεις
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ είναι οι μεγαλύτερες στον κόσμο. Έχουν προσφέρει ευημερία και ασφάλεια σε εκατομμύρια ανθρώπους και το εμπόριο έχει δημιουργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Από σήμερα το πρωί οι Ηνωμένες Πολιτείες εφαρμόζουν δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Λυπούμαστε βαθύτατα για αυτό το μέτρο. Οι δασμοί είναι φόροι. Κάνουν κακό στις επιχειρήσεις, και ακόμη περισσότερο κακό στους καταναλωτές. Οι δασμοί αυτοί διαταράσσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού. Δημιουργούν αβεβαιότητα στην οικονομία. Διακυβεύονται θέσεις εργασίας. Οι τιμές θα αυξηθούν. Τόσο στην Ευρώπη, όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υποχρεωμένη να δράσει για να προστατεύσει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Τα αντίμετρα που λαμβάνουμε σήμερα είναι αυστηρά, αλλά είναι και αναλογικά. Οι ΗΠΑ εφαρμόζουν δασμούς ύψους 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων κι εμείς απαντούμε με αντίμετρα αξίας 26 δισ. ευρώ. Το ύψος είναι αντίστοιχο με εκείνο των αμερικανικών δασμών. Τα αντίμετρά μας θα εφαρμοστούν σε δύο στάδια. Θα αρχίσουν να εφαρμόζονται την 1η Απριλίου και θα τεθούν σε πλήρη ισχύ στις 13 Απριλίου. Στο μεταξύ, θα είμαστε πάντα ανοικτοί σε διαπραγματεύσεις. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι σε έναν κόσμο γεμάτο γεωπολιτικές και οικονομικές αβεβαιότητες, δεν είναι προς το κοινό μας συμφέρον να επιβαρύνουμε τις οικονομίες μας με δασμούς. Είμαστε πρόθυμοι να συμμετάσχουμε σε έναν ουσιαστικό διάλογο. Έχω αναθέσει στον Επίτροπο Εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς να επαναλάβει τις συνομιλίες για την εξεύρεση καλύτερων λύσεων με τις ΗΠΑ.
Μάρος Σέφτσοβιτς, Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας, Διοργανικών Σχέσεων και Διαφάνειας
Επί του παρόντος, οι εμπορικές σχέσεις ΕΕ–ΗΠΑ είναι ισορροπημένες, αλλά και εξαιρετικά προσοδοφόρες και για τις δύο πλευρές. Θα έπρεπε να ενισχύσουμε αυτή την υπέροχη σχέση, όχι να την αποδυναμώσουμε. Δυστυχώς, οι δασμοί που επιβάλλονται από τις ΗΠΑ σήμερα βαδίζουν αποφασιστικά στη λάθος κατεύθυνση. Μολονότι η ΕΕ θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίτευξη αμοιβαία επωφελών συμφωνιών, έχουμε καταστήσει σαφές από την αρχή ότι οι αδικαιολόγητοι δασμοί στις εξαγωγές μας δεν θα μένουν αναπάντητοι και ότι δεν θα διστάσουμε να προστατεύσουμε τα νόμιμα οικονομικά μας συμφέροντα. Όσον αφορά τον χάλυβα και το αλουμίνιο, ορισμένες από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι κοινές —για παράδειγμα, η παγκόσμια πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα που οφείλεται σε πρακτικές εκτός αγοράς— και άρα η ΕΕ αποτελεί μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος.
Η Ένωση Δεξιοτήτων θα στηρίξει την ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου της Ένωσής μας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Βασική πρωτοβουλία των πρώτων 100 ημερών της παρούσας Επιτροπής, η Ένωση Δεξιοτήτων:
Από τα παιδιά στο σχολείο έως τα άτομα που φτάνουν στη συνταξιοδότηση, η πρωτοβουλία αυτή θα ενδυναμώσει τους ανθρώπους σε ολόκληρη την Ευρώπη με τις δεξιότητες που χρειάζονται για να ζήσουν καλά. Θα ενθαρρύνει επίσης τη φορητότητα των δεξιοτήτων σε ολόκληρη την ήπειρο μέσω της ελεύθερης κυκλοφορίας της γνώσης και της καινοτομίας.
Η ανακοίνωση για την Ένωση Δεξιοτήτων θα συνοδεύεται επίσης από ένα σχέδιο δράσης για τις βασικές δεξιότητες και ένα στρατηγικό σχέδιο για την εκπαίδευση στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) με σκοπό τη βελτίωση των δεξιοτήτων στους τομείς αυτούς και την προώθηση των συναφών σταδιοδρομιών, την προσέλκυση περισσότερων κοριτσιών και γυναικών και την ενίσχυση της ετοιμότητας ενόψει της μετάβασης στην ψηφιακή και καθαρή τεχνολογία.
Η Επιτροπή προτείνει ορισμένους νέους στόχους έως το 2030:
Η εκπαίδευση και η κατάρτιση διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και ζωής: για παράδειγμα θα στηρίξουμε τον γραμματισμό, τα μαθηματικά, τις θετικές επιστήμες, τις ψηφιακές δεξιότητες και τις δεξιότητες που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη μέσω του πιλοτικού προγράμματος στήριξης βασικών δεξιοτήτων. Από κοινού με τα κράτη μέλη, η Επιτροπή θα αναπτύξει και θα στηρίξει οικονομικά ένα πλαίσιο αποτελεσματικών μέτρων παρέμβασης (όπως έγκαιρη προειδοποίηση, παρακολούθηση, εξατομικευμένη υποστήριξη, δίκτυα). Αυτό το πρόγραμμα για παιδιά και νεαρά άτομα που δυσκολεύονται να αποκτήσουν βασικές δεξιότητες θα βελτιώσει τα επίπεδα απόδοσής τους.
Η απόκτηση νέων δεξιοτήτων θα πρέπει να αποτελεί επαναλαμβανόμενο και ουσιαστικό μέρος της επαγγελματικής ζωής των ανθρώπων, ώστε να ανταποκρίνονται στις εξελισσόμενες οικονομίες μας.
Η Επιτροπή θα αναπτύξει ένα πιλοτικό πρόγραμμα με θέμα την εγγύηση δεξιοτήτων. Το πρόγραμμα αυτό θα προσφέρει στους εργαζομένους που συμμετέχουν σε διαδικασίες αναδιάρθρωσης, ή διατρέχουν κίνδυνο ανεργίας, την ευκαιρία να αναπτύξουν περαιτέρω τη σταδιοδρομία τους σε άλλη εταιρεία ή σε άλλον τομέα.
Η ΕΕ θα ευθυγραμμίσει και θα ενισχύσει τις ακαδημίες δεξιοτήτων της ΕΕ οι οποίες εξασφαλίζουν ότι είναι διαθέσιμες οι δεξιότητες που χρειάζονται οι επιχειρήσεις για την πράσινη μετάβαση και τη συμφωνία για καθαρή βιομηχανία.
Οι δυνατότητες της ενιαίας αγοράς θα αξιοποιηθούν πλήρως με την κυκλοφορία δεξιοτήτων. Για να δημιουργηθούν περισσότερες ευκαιρίες για τους εργαζομένους και τις επιχειρήσεις, μια πρωτοβουλία για τη φορητότητα των δεξιοτήτων θα διευκολύνει την αναγνώριση και την αποδοχή δεξιοτήτων και προσόντων σε ολόκληρη την ΕΕ, ανεξάρτητα από το πού αποκτήθηκαν. Η πρωτοβουλία θα προωθήσει τη χρήση ψηφιακών διαπιστευτηρίων.
Η Ένωση Δεξιοτήτων θα ενισχύσει την ικανότητα της ΕΕ να προσελκύει, να αναπτύσσει και να διατηρεί ταλέντα, από το εσωτερικό της ΕΕ και απ' ολόκληρο τον κόσμο.
Για παράδειγμα, η Επιτροπή θα δρομολογήσει πιλοτική πρόσκληση για τις δράσεις Marie Skłodowska-Curie με τίτλο «Choose Europe» με προϋπολογισμό 22,5 εκατ. ευρώ για την προσέλκυση κορυφαίων ταλέντων παγκοσμίως, προσφέροντας άριστες επιστημονικές συνθήκες εργασίας και απασχόλησης και προοπτικές σταδιοδρομίας.
Επιπλέον, μόλις εγκριθεί η πρωτοβουλία από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, η Επιτροπή θα δημιουργήσει δεξαμενή ταλέντων της ΕΕ για προσλήψεις από χώρες εκτός της ΕΕ σε όλα τα επίπεδα δεξιοτήτων, ιδίως σε επαγγέλματα που αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις. Φέτος θα παρουσιαστεί μια στρατηγική για τις θεωρήσεις ώστε να έρθουν περισσότεροι αριστούχοι φοιτητές, εκπαιδευμένοι εργαζόμενοι και ερευνητές.
Η υλοποίηση της Ένωσης Δεξιοτήτων θα απαιτήσει αίσθημα συλλογικής ευθύνης και αυξημένη φιλοδοξία, επενδύσεις και αποτελεσματική εφαρμογή μεταρρυθμίσεων. Για τον σκοπό αυτό, η Ένωση Δεξιοτήτων θα βασιστεί σε μια ισχυρή διακυβέρνηση, η οποία θα ενημερώνεται από ένα Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Πληροφοριών για τις Δεξιότητες. Το παρατηρητήριο θα παρέχει δεδομένα και προβλέψεις σχετικά με τις δεξιότητες και θα επιτρέπει την έγκαιρη προειδοποίηση σχετικά με ελλείψεις δεξιοτήτων σε κρίσιμους ή στρατηγικούς τομείς.
Ένα νέο ευρωπαϊκό συμβούλιο υψηλού επιπέδου για τις δεξιότητες θα φέρει σε επαφή παρόχους εκπαίδευσης και κατάρτισης, επικεφαλής επιχειρήσεων και κοινωνικούς εταίρους ώστε να έχουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ πλήρη εικόνα για τις δεξιότητες. Με βάση το Παρατηρητήριο, το εν λόγω συμβούλιο θα διαμορφώσει ένα συντονισμένο όραμα και θα προσδιορίσει τις τολμηρές ενέργειες που απαιτούνται για την ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου.
Δεδομένου ότι το ανθρώπινο κεφάλαιο, η εκπαίδευση και οι δεξιότητες είναι ουσιώδους σημασίας για την εξασφάλιση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, η Επιτροπή προτίθεται να εισαγάγει μια νέα σύσταση της ΕΕ των 27 σχετικά με την εκπαίδευση και τις δεξιότητες στον κύκλο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ως καθοδήγηση για τα κράτη μέλη και τους εμπλεκόμενους συντελεστές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι σε διακλαδικό επίπεδο υπέγραψαν ένα νέο σύμφωνο για τον ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο, το οποίο θα ενισχύσει τον ρόλο των κοινωνικών εταίρων στη διαμόρφωση της αγοράς εργασίας, της απασχόλησης και των κοινωνικών πολιτικών. Σε μια εποχή παγκόσμιου μετασχηματισμού, το νέο σύμφωνο εξετάζει τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες, σε συνέχεια της δήλωσης των κοινωνικών εταίρων του 2024 στο Val Duchesse.
Ο κοινωνικός διάλογος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού κοινωνικού μας μοντέλου και έχει βασικό ρόλο στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, στην αύξηση της παραγωγικότητάς τους, στην προσφορά ποιοτικών θέσεων εργασίας και στη θωράκιση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ο κοινωνικός διάλογος παραμένει βασικό εργαλείο ώστε οι αγορές εργασίας να προσαρμόζονται στην ψηφιακή και την κλιματική μετάβαση και οι εργαζόμενοι να διαθέτουν τις κατάλληλες δεξιότητες.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Σε έναν κόσμο που αλλάζει, η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει κι αυτή. Όταν οι τεχνολογίες μετασχηματίζονται, όταν οι βιομηχανίες εξελίσσονται, είναι ο κοινωνικός μας διάλογος που διασφαλίζει τη δικαιοσύνη και τη βιώσιμη επιτυχία. Μετατρέπει την ανατρεπτική καινοτομία σε πρόοδο για όλους τους ανθρώπους. Διατηρεί στο επίκεντρο όλων όσων κάνουμε την ευημερία των ανταγωνιζόμενων εταιρειών και των εργαζομένων. Με την υπογραφή του συμφώνου για τον ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο θέτουμε τους κοινωνικούς εταίρους και τον κοινωνικό διάλογο στον πυρήνα της ευρωπαϊκής διαδικασίας λήψης αποφάσεων.»
Το νέο σύμφωνο θεσπίζει ένα μακροπρόθεσμο πλαίσιο με συγκεκριμένες δράσεις που θα αναλάβουν η Επιτροπή και οι κοινωνικοί εταίροι για να ενισχύσουν και να επεκτείνουν το πεδίο εφαρμογής του κοινωνικού διαλόγου και να προωθήσουν μια στενότερη διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους.
Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο σχετικό δελτίο Τύπου.
Παρακολουθήστε την υπογραφή του κοινωνικού συμφώνου και τις ομιλίες της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, της εκτελεστικής αντιπροέδρου Ροξάνα Μινζάτου και των κοινωνικών εταίρων, ζωντανά στο EBS.
Ζούμε μια εποχή κοσμοϊστορική και επικίνδυνη. Δεν χρειάζεται να περιγράψω τη σοβαρότητα των απειλών που αντιμετωπίζουμε, ούτε τις καταστροφικές συνέπειες που θα υποστούμε αν πραγματοποιηθούν αυτές οι απειλές. Διότι πλέον το ερώτημα δεν είναι αν η ασφάλεια της Ευρώπης αντιμετωπίζει μια εντελώς πραγματική απειλή. Ούτε αν η Ευρώπη θα πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της ασφάλεια. Στην πραγματικότητα, γνωρίζουμε εδώ και καιρό τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Το πραγματικό ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι αν η Ευρώπη είναι διατεθειμένη να ενεργήσει όσο αποφασιστικά υπαγορεύει η κατάσταση, και κατά πόσον η Ευρώπη είναι έτοιμη και ικανή να ενεργήσει με την ταχύτητα και το όραμα που απαιτείται. Στις διάφορες συναντήσεις των τελευταίων εβδομάδων (η πιο πρόσφατη πριν από δύο ημέρες στο Λονδίνο) η απάντηση από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ήταν και ηχηρή και σαφής. Διανύουμε μια εποχή επανεξοπλισμών. Και η Ευρώπη είναι έτοιμη να αυξήσει ραγδαία τις αμυντικές της δαπάνες για να καλύψει τόσο τη βραχυπρόθεσμη επείγουσα ανάγκη για δράση και στήριξη της Ουκρανίας, όσο και τη μακροπρόθεσμη ανάγκη να αναλάβουμε πολύ μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική μας ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο συνέταξα σήμερα μια επιστολή προς τους ηγέτες, πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Πέμπτης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είμαστε εδώ μαζί σήμερα. Σε αυτή την επιστολή περιέγραψα στους ηγέτες το ReArm Europe, το σχέδιο επανεξοπλισμού της Ευρώπης. Αυτή η δέσμη προτάσεων εστιάζει στο πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά μέσα προκειμένου να βοηθήσουμε τα κράτη μέλη να αυξήσουν γρήγορα και σημαντικά τις δαπάνες τους για αμυντικές ικανότητες — τόσο τώρα, επειγόντως, αλλά και πιο μακροπρόθεσμα εντός της δεκαετίας. Το σχέδιο χωρίζεται σε πέντε μέρη.
Το πρώτο μέρος του ReArm Europe είναι να ελευθερώσει τη χρήση της δημόσιας χρηματοδότησης στον τομέα της άμυνας σε εθνικό επίπεδο. Τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να επενδύσουν περισσότερο στην ασφάλειά τους, εάν διαθέτουν τα δημοσιονομικά περιθώρια — και πρέπει να τους δώσουμε τη δυνατότητα να το κάνουν. Έτσι, θα προτείνουμε σύντομα την ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, που θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες χωρίς να ενεργοποιείται η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Για παράδειγμα: Εάν τα κράτη μέλη αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες κατά 1,5% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο, θα δημιουργηθεί δημοσιονομικό περιθώριο περίπου 650 δισ. ευρώ σε περίοδο τετραετίας.
Η δεύτερη πρόταση θα αφορά τη δημιουργία ενός νέου μέσου το οποίο θα χορηγήσει στα κράτη μέλη δάνεια ύψους 150 δισ. ευρώ για επενδύσεις στον τομέα της άμυνας. Αυτό βασικά αποσκοπεί στο να κάνουμε τις δαπάνες καλύτερες — και να τις κάνουμε μαζί. Μιλάμε για τομείς πανευρωπαϊκών ικανοτήτων. Για παράδειγμα: αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα, συστήματα πυροβολικού, πύραυλοι και πυρομαχικά, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και συστήματα κατά μη επανδρωμένων αεροσκαφών, αλλά και για την αντιμετώπιση άλλων αναγκών, από τον κυβερνοχώρο έως τη στρατιωτική κινητικότητα, για παράδειγμα. Το μέσο θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να συγκεντρώσουν τη ζήτηση και να προβαίνουν σε αγορές από κοινού. Φυσικά, με αυτόν τον εξοπλισμό, τα κράτη μέλη θα μπορούν να εντείνουν σημαντικά τη στήριξή τους προς την Ουκρανία. Άμεσα διαθέσιμος στρατιωτικός εξοπλισμός για την Ουκρανία. Αυτή η προσέγγιση για κοινές προμήθειες θα μειώσει επίσης το κόστος, θα περιορίσει τον κατακερματισμό, θα αυξήσει τη διαλειτουργικότητα και θα ενισχύσει τη βιομηχανική μας βάση στον τομέα της άμυνας. Και μπορεί να είναι προς όφελος της Ουκρανίας, όπως μόλις περιέγραψα. Είναι λοιπόν η στιγμή της Ευρώπης και πρέπει να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.
Τρίτο σημείο είναι η χρησιμοποίηση της δύναμης του προϋπολογισμού της ΕΕ. Βραχυπρόθεσμα υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε σε αυτόν τον τομέα ώστε να διοχετεύσουμε περισσότερα κεφάλαια σε επενδύσεις που σχετίζονται με την άμυνα. Έτσι, μπορώ να ανακοινώσω ότι θα προτείνουμε πρόσθετες δυνατότητες και κίνητρα για τα κράτη μέλη που θα αποφασίσουν, εάν επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τα προγράμματα της πολιτικής συνοχής, να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες.
Οι δύο τελευταίοι τομείς δράσης αποσκοπούν στην κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων μέσω της επιτάχυνσης της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων και μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Συμπερασματικά: Η Ευρώπη είναι έτοιμη να αναλάβει τις ευθύνες της. Το σχέδιο ReArm Europe μπορεί να κινητοποιήσει περίπου 800 δισ. ευρώ για μια ασφαλή και ανθεκτική Ευρώπη. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά με τους εταίρους μας στο ΝΑΤΟ. Είναι μια ιστορική στιγμή για την Ευρώπη. Και είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε δράση.
Πηγή και φωτογραφία: greece.representation.ec.europa.eu
Η Επιτροπή παρουσιάζει τη συμφωνία για καθαρή βιομηχανία, ένα τολμηρό επιχειρηματικό σχέδιο για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας της βιομηχανίας μας. Η συμφωνία θα επιταχύνει την απανθρακοποίηση, διασφαλίζοντας παράλληλα το μέλλον της παραγωγής στην Ευρώπη.
Αντιμέτωπες με το υψηλό ενεργειακό κόστος και τον σκληρό και συχνά αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό, οι βιομηχανίες μας χρειάζονται επείγουσα στήριξη. Η παρούσα συμφωνία καθιστά την απανθρακοποίηση ισχυρό μοχλό ανάπτυξης για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες. Το πλαίσιο αυτό μπορεί να προωθήσει την ανταγωνιστικότητα, δεδομένου ότι παρέχει βεβαιότητα και προβλεψιμότητα στις επιχειρήσεις και τους επενδυτές όσον αφορά τη σταθερή δέσμευση της Ευρώπης να μετατραπεί σε μια απανθρακοποιημένη οικονομία έως το 2050.
Η πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε σχετικά: «Η Ευρώπη δεν είναι μόνο ήπειρος βιομηχανικής καινοτομίας, αλλά και ήπειρος βιομηχανικής παραγωγής. Ωστόσο, η ζήτηση για καθαρά προϊόντα έχει επιβραδυνθεί και ορισμένες επενδύσεις έχουν μεταφερθεί σε άλλες περιοχές. Γνωρίζουμε ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μας εξακολουθούν ακόμη να βρίσκονται αντιμέτωπες με πολλά εμπόδια, είτε πρόκειται για τις υψηλές τιμές της ενέργειας είτε για την υπερβολική κανονιστική επιβάρυνση. Η συμφωνία για την καθαρή βιομηχανία θα καταργήσει τους φραγμούς που αποτελούν τροχοπέδη για τις επιχειρήσεις μας και θα υπερασπιστεί με σαφή οικονομικά επιχειρήματα την Ευρώπη.»
Η Επιτροπή λαμβάνει επίσης μέτρα για να καταστήσει το κανονιστικό μας περιβάλλον πιο αποτελεσματικό, μειώνοντας παράλληλα τα γραφειοκρατικά εμπόδια για τις επιχειρήσεις. Τα σημερινά μέτρα οφείλονται στην ενεργό συμμετοχή των ηγετών της βιομηχανίας, των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών στο πλαίσιο της διακήρυξης της Αμβέρσας για μια ευρωπαϊκή βιομηχανική συμφωνία και των διαλόγων για την καθαρή μετάβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Επιχειρηματικό σχέδιο για την απανθρακοποίηση, την επανεκβιομηχάνιση και την καινοτομία
Η συμφωνία επικεντρώνεται κυρίως σε δύο στενά συνδεδεμένους τομείς: στις ενεργοβόρες βιομηχανίες και στην καθαρή τεχνολογία.
i) στις ενεργοβόρες βιομηχανίες δεδομένου ότι χρειάζονται επείγουσα στήριξη για την απανθρακοποίηση και τον εξηλεκτρισμό. Ο τομέας αντιμετωπίζει υψηλό ενεργειακό κόστος, αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό και πολύπλοκους κανονισμούς, γεγονός που βλάπτει την ανταγωνιστικότητά του· ii) στην καθαρή τεχνολογία που όχι μόνο βρίσκεται στο επίκεντρο της μελλοντικής ανταγωνιστικότητας και ανάπτυξης αλλά και έχει ζωτική σημασία για τον βιομηχανικό μετασχηματισμό. Η κυκλικότητα αποτελεί επίσης κεντρικό στοιχείο της συμφωνίας, διότι πρέπει να μεγιστοποιήσουμε τους περιορισμένους πόρους της ΕΕ και να μειώσουμε τις υπερβολικές εξαρτήσεις από προμηθευτές πρώτων υλών από τρίτες χώρες.
Η συμφωνία παρουσιάζει μέτρα για την ενίσχυση ολόκληρης της αξιακής αλυσίδας. Χρησιμεύει ως πλαίσιο για την προσαρμογή της δράσης σε συγκεκριμένους τομείς. Η Επιτροπή θα παρουσιάσει σχέδιο δράσης για την αυτοκινητοβιομηχανία τον Μάρτιο και σχέδιο δράσης για τον χάλυβα και τα μέταλλα την άνοιξη. Έχουν προγραμματιστεί επίσης άλλες εξατομικευμένες δράσεις για τη χημική βιομηχανία και τη βιομηχανία καθαρής τεχνολογίας.
Η σημερινή ανακοίνωση προσδιορίζει τους επιχειρηματικούς κινητήριους μοχλούς για την επιτυχία της βιομηχανίας στην ΕΕ:
Η οικονομικά προσιτή ενέργεια αποτελεί το θεμέλιο της ανταγωνιστικότητας. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ενέκρινε σήμερα σχέδιο δράσης για την οικονομικά προσιτή ενέργεια με στόχο τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας για τις βιομηχανίες, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Η πράξη θα επιταχύνει την ανάπτυξη καθαρής ενέργειας και τον εξηλεκτρισμό, θα ολοκληρώσει την εσωτερική μας αγορά ενέργειας με φυσικές διασυνδέσεις, θα χρησιμοποιήσει την ενέργεια αποτελεσματικότερα ενώ θα μειώσει την εξάρτηση από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα.
Η πράξη για την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης της βιομηχανίας θα αυξήσει τη ζήτηση για καθαρά προϊόντα που κατασκευάζονται στην ΕΕ, με την εισαγωγή κριτηρίων βιωσιμότητας, ανθεκτικότητας και κατασκευής στην Ευρώπη (made in Europe) στο πλαίσιο δημόσιων και ιδιωτικών συμβάσεων. Με την επανεξέταση του πλαισίου για τις δημόσιες συμβάσεις το 2026, η Επιτροπή θα θεσπίσει κριτήρια βιωσιμότητας, ανθεκτικότητας και ευρωπαϊκής προτίμησης στις δημόσιες συμβάσεις για στρατηγικούς τομείς.
Η πράξη για την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης της βιομηχανίας θα δρομολογήσει επίσης μια προαιρετική ετικέτα έντασης άνθρακα για τα βιομηχανικά προϊόντα, ξεκινώντας από τον χάλυβα το 2025, και συνεχίζοντας με το τσιμέντο. Η Επιτροπή θα απλουστεύσει και θα εναρμονίσει τις μεθοδολογίες λογιστικής καταγραφής του άνθρακα. Αυτές οι ετικέτες θα ενημερώνουν τους καταναλωτές και θα επιτρέπουν στους κατασκευαστές να έχουν κέρδος από τις προσπάθειές τους για απανθρακοποίηση.
Βραχυπρόθεσμα, η συμφωνία για καθαρή βιομηχανία θα κινητοποιήσει περισσότερα από 100 δισ. EUR για να στηρίξει την καθαρή παραγωγή της ΕΕ. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει πρόσθετες εγγυήσεις ύψους 1 δισ. EUR στο πλαίσιο του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
Η Επιτροπή θα προβεί στις κατωτέρω ενέργειες:
Ο όμιλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) θα δρομολογήσει επίσης μια σειρά συγκεκριμένων νέων χρηματοδοτικών μέσων για τη στήριξη της συμφωνίας για καθαρή βιομηχανία. Η ΕΤΕπ θα δρομολογήσει: i) «δέσμη μέτρων για την κατασκευή δικτύων» με την οποία θα παρέχει αντεγγυήσεις και άλλη υποστήριξη ελαχιστοποίησης των κινδύνων στους κατασκευαστές εξαρτημάτων δικτύου· ii) κοινό πιλοτικό πρόγραμμα αντεγγυήσεων Ευρωπαϊκής Επιτροπής-ΕΤΕπ για συμβάσεις αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΣΑΗΕ) που έχουν συναφθεί από ΜΜΕ και ενεργοβόρες βιομηχανίες· και iii) μηχανισμό εγγυήσεων υπέρ της καθαρής τεχνολογίας στο πλαίσιο του προγράμματος «Tech EU» που θα τροφοδοτείται από το InvestEU.
Οι κρίσιμες πρώτες ύλες είναι καίριας σημασίας για τη βιομηχανία μας. Επομένως, η ΕΕ πρέπει να εξασφαλίσει την πρόσβαση σε τέτοια υλικά και να μειώσει την έκθεση σε αναξιόπιστους προμηθευτές. Ταυτόχρονα, η θέση της κυκλικότητας στο επίκεντρο της στρατηγικής μας για την απανθρακοποίηση συμβάλλει στη μεγιστοποίηση των περιορισμένων πόρων της ΕΕ. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα προβεί στις κατωτέρω ενέργειες:
Η ΕΕ χρειάζεται περισσότερο από ποτέ αξιόπιστους παγκόσμιους εταίρους. Εκτός από τις εν εξελίξει και τις νέες εμπορικές συμφωνίες, η Επιτροπή θα δρομολογήσει σύντομα τις πρώτες εταιρικές σχέσεις καθαρού εμπορίου και επενδύσεων, οι οποίες θα διαφοροποιήσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και θα διαμορφώσουν αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες. Ταυτόχρονα, η Επιτροπή θα αναλάβει ακόμη πιο αποφασιστική δράση για την προστασία των βιομηχανιών μας από τον αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό και την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, χρησιμοποιώντας μια σειρά μέσων εμπορικής άμυνας και άλλα μέσα. Η Επιτροπή θα απλουστεύσει και θα ενισχύσει επίσης τον μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (ΜΣΠΑ).
Ο μετασχηματισμός της βιομηχανίας μας απαιτεί ειδικευμένους ανθρώπους και κορυφαία ταλέντα. Η Επιτροπή θα δημιουργήσει μια Ένωση Δεξιοτήτων που θα επενδύει στους εργαζομένους, θα αναπτύσσει δεξιότητες και θα δημιουργεί ποιοτικές θέσεις εργασίας. Με ποσό έως και 90 εκατ. EUR από το Erasmus +, η συμφωνία θα συμβάλει στην ενίσχυση των τομεακών δεξιοτήτων για στρατηγικούς κλάδους που συνδέονται με τη συμφωνία για καθαρή βιομηχανία. Η συμφωνία στηρίζει επίσης ποιοτικές θέσεις εργασίας, προωθεί κοινωνικές προϋποθέσεις και παρέχει περαιτέρω στήριξη στους εργαζομένους σε μετάβαση.
Ιστορικό
Στις πολιτικές της κατευθύνσεις (2024-2029), η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι θα υλοποιήσει τη συμφωνία για καθαρή βιομηχανία εντός των πρώτων 100 ημερών της θητείας της Επιτροπής ως προτεραιότητα για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας και της ευημερίας στην ΕΕ.
Η συμφωνία για καθαρή βιομηχανία βασίζεται περαιτέρω στην ενεργό συμμετοχή των ηγετών της βιομηχανίας, των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών στο πλαίσιο της διακήρυξης της Αμβέρσας για μια ευρωπαϊκή βιομηχανική συμφωνία και των διαλόγων για την καθαρή μετάβαση.
Για περισσότερες πληροφορίες
Η συμφωνία για καθαρή βιομηχανία: Ένας κοινός χάρτης πορείας για την απανθρακοποίηση και την ανταγωνιστικότητα
Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τη συμφωνία για καθαρή βιομηχανία
Ενημερωτικό δελτίο σχετικά με τη συμφωνία για καθαρή βιομηχανία
Δελτίο τύπου σχετικά με το σχέδιο δράσης για την οικονομικά προσιτή ενέργεια
Ανταγωνιστικότητα — Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων
Πηγή: ec.europa.eu/commission
Ο Επίτροπος Αλιείας και Ωκεανών Κώστας Καδής εγκαινίασε σήμερα τον πρώτο διάλογο για την αλιεία και τους ωκεανούς, γεγονός που αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για τη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού συμφώνου για τους ωκεανούς. Η συζήτηση στρογγυλής τραπέζης υψηλού επιπέδου έφερε σε επαφή ένα ευρύ φάσμα φορέων χάραξης πολιτικής, ενδιαφερόμενων μερών και εμπειρογνωμόνων , οι οποίοι συζήτησαν το μέλλον της διακυβέρνησης των ωκεανών στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Η συνεδρίαση, η οποία διοργανώθηκε από τον Επίτροπο Καδή, συγκέντρωσε σημαντικές προσωπικότητες, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών που έχουν αναλάβει το εν λόγω χαρτοφυλάκιο από τις χώρες που θα έχουν τις επόμενες προεδρίες του Συμβουλίου της ΕΕ και από τη Γαλλία (η οποία θα φιλοξενήσει τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους ωκεανούς τον Ιούνιο), της Carmen Crespo Díaz, Προέδρου της επιτροπής PECH του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Thomas Bajada, Αντιπροέδρου της διακομματικής ομάδας SEARICA του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των πρώην Επιτρόπων Μαρίας Δαμανάκη και Καρμένου Βέλα, καθώς και εκπροσώπων γνωμοδοτικών συμβουλίων, ΜΚΟ, ομάδων προβληματισμού, του σχετικού κλάδου και της επιστημονικής κοινότητας.
Τα άτομα που συμμετείχαν στον διάλογο συζήτησαν για τα πιεστικά ζητήματα που αντιμετωπίζει το μοντέλο διακυβέρνησης των ωκεανών της ΕΕ, καθώς και για τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν και τις προτεραιότητες που πρέπει να τεθούν. Αντικείμενο της συζήτησης υπήρξαν επίσης τα μέτρα για την προστασία της βιοποικιλότητας και την προώθηση της οικοσυστημικής διαχείρισης των ωκεανών, καθώς και οι ευκαιρίες για βιώσιμη ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας στη γαλάζια οικονομία της ΕΕ. Ο διάλογος επικεντρώθηκε επίσης στη στήριξη της ανθεκτικότητας και της βιωσιμότητας των παράκτιων κοινοτήτων και πόλεων στις διάφορες θαλάσσιες λεκάνες της ΕΕ. Οι συζητήσεις θα αποτελέσουν τη βάση για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού συμφώνου για τους ωκεανούς, μιας καίριας πρωτοβουλίας για την ενίσχυση της συνοχής μεταξύ των διαφόρων τομέων πολιτικής που σχετίζονται με τους ωκεανούς.
Οι διάλογοι για την αλιεία και τους ωκεανούς θα συνεχιστούν με τις «Ευρωπαϊκές Ημέρες Ωκεανών», εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 5 Μαρτίου.
Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προόδου στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού συμφώνου για τους ωκεανούς, το οποίο θα έχει καθοριστική σημασία για τη διακυβέρνηση των ωκεανών.
Πηγή: greece.representation.ec.europa.eu
Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση