Κύρια σημεία της ημερήσιας διάταξης

Οι ηγέτες και οι ηγέτιδες της ΕΕ συζήτησαν για την ευρωπαϊκή άμυνα κατά τη διάρκεια άτυπης συνόδου στο Palais d'Egmont στις Βρυξέλλες.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Mark Rutte, έχει προσκληθεί σε γεύμα και ο Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Keir Starmer, σε δείπνο.

Ευρωπαϊκή άμυνα

Σε ένα τοπίο ασφάλειας που χαρακτηρίζεται από τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, τις αυξανόμενες υβριδικές επιθέσεις και τις κυβερνοεπιθέσεις κατά κρατών μελών και την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, οι ηγέτες και οι ηγέτιδες της ΕΕ συζήτησαν για την ευρωπαϊκή άμυνα και τρόπους ενίσχυσης των αμυντικών δυνατοτήτων.

Με βάση τις αρχές ότι η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την άμυνά της και ότι έχουμε κοινό συμφέρον να συνεργαστούμε στενότερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η συζήτηση επικεντρώθηκε στα εξής:

• την ανάπτυξη των αμυντικών δυνατοτήτων
• τη χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένων της κινητοποίησης ιδιωτικής χρηματοδότησης, του βέλτιστου τρόπου χρήσης των ενωσιακών μέσων και του προϋπολογισμού της ΕΕ και των πρόσθετων κοινών επιλογών που θα μπορούσαν να εξεταστούν
• την ενίσχυση και εμβάθυνση των εταιρικών σχέσεων

Η συζήτηση αυτή θα συμβάλει στην προετοιμασία των επόμενων βημάτων για να καταστεί η Ευρώπη ανθεκτικότερος και πιο αξιόπιστος παράγοντας ασφάλειας και άμυνας, ώστε να αποτελέσει ισχυρότερο διατλαντικό εταίρο, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Θα συμβάλει επίσης στην καθοδήγηση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου προκειμένου να καταρτίσουν προτάσεις για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας. Στο πλαίσιο αυτό, οι ηγέτες και οι ηγέτιδες θα συζητήσουν επίσης τη σχέση μεταξύ της αύξησης των επενδύσεων στον τομέα της άμυνας και της ενίσχυσης της συνολικής οικονομικής ανταγωνιστικότητας και συνοχής της ΕΕ.

Κύρια συμπεράσματα:

Πρώτον, σχετικά με τις αμυντικές δυνατότητες που πρέπει να αναπτυχθούν κατά προτεραιότητα: οι 27 ηγέτες συμφώνησαν να επικεντρωθούν στα πιο κρίσιμα κενά που εντοπίζονται από τα κράτη μέλη μέσω των εργασιών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας, σε πλήρη συντονισμό με το ΝΑΤΟ, και σε τομείς όπου υπάρχει σαφής προστιθέμενη αξία της ΕΕ. Για παράδειγμα, υπήρξε σαφής εστίαση στην αεράμυνα και την πυραυλική άμυνα, αλλά και στους πυραύλους και τα πυρομαχικά, και τη στρατιωτική κινητικότητα. Υπήρξε ένα άλλο πολύ σαφές μήνυμα: η ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της προσπάθειας. 

Δεύτερον, συζητήσαμε τη χρηματοδότηση. Τα κράτη μέλη έχουν καταβάλει μεγάλες προσπάθειες σε εθνικό επίπεδο. Οι αμυντικές δαπάνες έχουν ήδη αυξηθεί κατά 30% μεταξύ 2021 και 2024. Σήμερα, κατά μέσο όρο, τα 23 κράτη μέλη που είναι επίσης σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ δαπανούν περίπου το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Οι 27 συμφώνησαν ότι θα πρέπει να συνεχίσουν προς την ίδια κατεύθυνση. Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα εξετάσει τις ευελιξίες στο πλαίσιο των νέων κανόνων οικονομικής διακυβέρνησης, ώστε να επιτρέψει περισσότερες εθνικές δαπάνες για την άμυνα.

Σημαντικός παράγοντας είναι και η κινητοποίηση περισσότερων ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων. Για να βελτιωθεί η πρόσβαση στην ιδιωτική χρηματοδότηση, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει ήδη επεκτείνει τις δραστηριότητές της για τη στήριξη της βιομηχανίας ασφάλειας και άμυνας. Όσον αφορά τα δημόσια κονδύλια, η άμυνα θα αποτελέσει σημαντικό θέμα στις συζητήσεις για τον επόμενο κύκλο του προϋπολογισμού της ΕΕ από το 2028. Άλλες ιδέες που αναφέρθηκαν στην Άτυπη Σύσκεψη των Ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμπεριλαμβάνουν τη δημιουργία επιπλέον κοινών και καινοτόμων επιλογών. Οι ηγέτες συμφώνησαν επίσης ότι οι επενδύσεις στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία δεν θα συμβάλουν μόνο στη διασφάλιση της ειρήνης, αλλά και στην ευημερία και στην ανταγωνιστικότητά μας σε ολόκληρη την ΕΕ, για επιχειρήσεις, περιφέρειες και καλές θέσεις εργασίας.

Τρίτον, οι Ηγήτες συζήτησαν τρόπους  για να ενισχθούν οι αμυντικές συνεργασίες της Ευρωπαϊκή Ενώσης. Η στρατηγική εταιρική σχέση της ΕΕ με το ΝΑΤΟ είναι το κλειδί για τη διασφάλιση της διατλαντικής ασφάλειας.

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ: https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2025/02/03/remarks-by-president-antonio-costa-at-the-press-conference-following-the-informal-eu-leaders-retreat-of-3-february-2025/

Πηγές: consilium.europa.eu & consilium.europa.eu

Φωτογραφίες: consilium.europa.eu